လက္ညိွဳး တစ္ေခ်ာင္းရဲ႕ ရာဇဝင္

▇ " လက္ညိွဳး တစ္ေခ်ာင္းရဲ႕ ရာဇဝင္ " ▇

_________
ေမာင္သုခ
▒▒▒▒▒▒▒▒▒▒

(၁)

လူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္လာျပီဆိုရင္
လူ႔ ခႏၶာဖြဲ႕စည္းပံု အရ မ်ားေသာအားျဖင့္
လူတစ္ေယာက္မွာ လက္ညွိဳး နွစ္ေခ်ာင္းစီ
ပါလာတတ္ျကပါတယ္။

က်ြန္ေတာ္တို႕ လူမွဳဆက္ဆံေရးမွာ
တစ္စံုတစ္ခုကို ညႊန္ျပျကတဲ႔အခါ ဒီလက္ညိွဳး
ေလးကို အသံုးျပဳတတ္ျကသလို စိတ္ဆိုး
ေဒါသထြက္တဲ႔အခါမွာလည္း အခ်ိဳ႕
လူေတြဟာ လက္ညိွဳးထိုးျပီး စကား
ေျပာတတ္ျကေလရဲ႕။

တကယ္ေတာ့ ဒီလက္ညိွဳးေလးေတြဟာ
ေပါ့ေသးေသးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ လူ႔သမိုင္း
တစ္ေလ်ွာက္မွာ သူဟာ ျကီးမားေသာ အခန္း
က႑ေတြ ကေန ထင္ရွားစြာ ရပ္တည္
ခဲ႔ျကတယ္။

လက္ရွိအေနနဲ႔လည္း ကြန္ပ်ဴ တာကို
ကိုင္တြယ္အသံုးျပဳရာမွာ ျဖစ္ေစ။မိုလ္ဘိုင္း
ဖုန္းေတြကို ကိုင္တြယ္အသံုးျပဳရာမွာ
ျဖစ္ေစ လက္ညိွဳးေလးေတြဟာ မရွိမျဖစ္
အသံုးခ်စရာ ျဖစ္ေနတာကို ထင္ရွားစြာ
ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။

အလြန္စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းလွတဲ႔
လက္ညွိဳးေလးေတြရဲ႕ ရာဇဝင္ကို
ျကည့္ျကရေအာင္။

(၂)

" လက္ညိွဳး ညႊန္ရာ ေရျဖစ္သတဲ႔ "

က်ြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္က အိပ္ရာဝင္
ပံုျပင္ေတြမွာ " လက္ညိွဳး ညႊန္ရာ ေရျဖစ္တယ္ "
လို႕ ထင္မွတ္နားေယာင္ခဲ႔ျကဘူးတဲ႔ ရွင္ဘုရင္
တစ္ပါးရွိတယ္။ သူကေတာ့ အေလာင္းစည္သူ
မင္းပါ။

ဟုတ္တာ မဟုတ္တာ အပထား
ကေလးေတြရဲ႕ စိတ္ကူးထဲမွာ လက္ညိွဳး
ညႊန္ရင္ ေရျဖစ္တယ္ဆိုျကတဲ႔  ဒီရွင္ဘုရင္ဟာ
ေမွာ္ဆရာလိုလို ဘာလိုလိုနဲ႔ လူစြမ္းေကာင္း
တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ႔တယ္။

အသက္အရြယ္ရလာတဲ႔အခါ ေသခ်ာ
စိစစ္ျကည့္ေတာ့ အေလာင္းစည္သူမင္းဟာ
ေဖာင္တစ္လက္နဲ႔ ေရလမ္းခရီး အေတာ္သြား
ခဲ႔တဲ႔ ဘုရင္တစ္ပါးပါ။ေရလယ္ေခါင္ အျမဲ
ေရာက္ခဲ႔တဲ႔ ဒီဘုရင္မွ လက္ညိွဳးညႊန္ရာ
ေရမျဖစ္ရင္ ဘယ္သူမ်ား ျဖစ္ပါေတာ့မလဲ။

ဘယ္လိုျဖစ္ျဖစ္ ကေလးဘဝမွာေတာ့
အေလာင္းစည္သူမင္းရဲ႕ လက္ညိွဳးဟာ
ေရထြက္ခဲ႔တာ အမွန္ပါပဲ။

(၃)

" ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ ျဖစ္မတဲ႔ "

ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ႕ ဘဝအေျကာင္းကို
ေျပာဆိုျကတဲ႔အခါ သူရွင္သန္ရာကာလ
အိႏၵိယနိုင္ငံရဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္ အေျခအေနကို
သတိျပဳဖို႕ လိုပါတယ္။

အိႏၵိယမွာ ထိုေခတ္အခါက
စျကာဝေတးမင္းတို႔ ဘုရားတို႕ ေဗဒင္ပညာ
တို႕ဆိုတာ အင္မတန္မွကို ေခတ္စားေနတဲ႔
အခ်ိန္အခါပါ။

သိဒၶတၳမင္းသားကို ေမြးတဲ႔အခါ
တိုင္းျပည္ရဲ႕ ေဗဒင္ပညာရွင္ အေက်ာ္အေမာ္
ေတြဟာ စျကာဝေတးမင္းျဖစ္ရင္ျဖစ္ ဒါမွမဟုတ္
ဘုရား ျဖစ္ရမယ္လို႕  နွစ္မ်ိဳး နွစ္ခြ ေဟာျက
ေျပာျကေလရဲ႕။အသက္အငယ္ဆံုး ေကာ႑ည
ပုဏၰားကေတာ့ လက္ညိွဳးတစ္ေခ်ာင္းတည္းကို
တိက်ေသခ်ာစြာေထာင္ျပီး ဘုရားျဖစ္မယ္လို႕
တစ္ခုတည္းေသာ အေဟာကို ေဟာျကား
ေလသတဲ႔။

ေကာ႑ည ပုဏၰားရဲ႕ လက္ညွိဳးကေတာ့
ကမ႓ာေက်ာ္ လက္ညိွဳးတစ္ေခ်ာင္းပါပဲ။

(၄)

" တရုတ္ဘုန္းေတာ္ျကီးရဲ႕ လက္ညိွဳး "

အခု မ်ွေဝမွာကေတာ့ တရုတ္ဒ႑ာရီ
ပံုျပင္တစ္ခုထဲက ေဗဒင္အလြန္မွန္တယ္လို႕
နာမည္ေက်ာ္ျကားတဲ႔ တရုတ္ဘုန္းေတာ္ျကီးရဲ႕
လက္ညိွဳး အေျကာင္းပါ။ဒီလက္ညိွဳးေလး
အေျကာင္းမွာ ထူးျခားတာက ရီစရာ
ဟာသအေနနဲ႔ ေတြးနိုင္သလို သတိျပဳ
ဆင္ျခင္စရာ အေနနဲ႔လည္း ဆင္ျခင္
မိနိုင္ေစတာကိုပဲ။

-------------
-----------------
တစ္ခါတုန္းက စာေမးပြဲေျဖျပီး
ျပန္လာတဲ႔ သူငယ္ခ်င္းသံုးေယာက္ဟာ
ေဗဒင္အလြန္ မွန္တယ္လို႕ နာမည္ျကီးတဲ႔
တရုတ္ဘုန္းေတာ္ျကီးေက်ာင္းကို ေရာက္ရွိ
လာပါတယ္။

စာေမးပြဲေျဖျပီးျပန္လာတဲ႔ ေက်ာင္းသား
သံုးေယာက္စလံုး ဘုန္းေတာ္ျကီးကို
တရိုတေသ ဂါဝရ ျပဳျကတယ္။

သူတို႕ထဲတစ္ေယာက္က
" ဘုန္းေတာ္ျကီး …
က်ြန္ေတာ္တို႔ သံုးေယာက္ စာေမးပြဲ
ေျဖဆိုျပီး ျပန္လာပါတယ္။ဘယ္သူက
ေအာင္လို႕ ဘယ္သူက စာေမးပြဲ က်တယ္
ဆိုတာ သိလိုပါတယ္။ ဒါ့ေျကာင့္ ေဗဒင္
ေဟာျကားေပးပါ ဘုန္းေတာ္ျကီး " လို႕
တင္ေလ်ွာက္တယ္။

ဒီအခါမွာ သားျမီးယပ္ကို ကိုင္ျပီး
ယပ္ခတ္ေနတဲ႔ ဘုန္းေတာ္ျကီးဟာ
မ်က္လံုးကို တည္ျငိမ္စြာ မွိတ္လိုက္ပါတယ္။
တစ္ခဏျကာေတာ့ မ်က္လံုးကို ျပန္ဖြင့္လိုက္
ျပီး သူ႔ညာဘက္ လက္ညွိဳး တစ္ေခ်ာင္းကို
ေထာင္ျပလိုက္ပါတယ္။

ဒီေတာ့ ေက်ာင္းသား လူငယ္ေလးေတြက…
" အဲဒါ ဘာအဓိပၸါယ္လဲ ဘုန္းေတာ္ျကီး "

" နတ္က ေျပာတယ္။ အဓိပၸါယ္ကို
  မေျပာရဘူးတဲ႔။ ကိုယ့္စိတ္အထင္
  ကိုယ့္အေတြးနဲ႔ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ ေကာက္ယူ "
  လို႕ မိန္႔ျကားလိုက္ေလရဲ႕။

စာေမးပြဲ ေျဖဆိုျပီး ျပန္လာတဲ႔
ေက်ာင္းသားသံုးေယာက္ဟာ ဘုန္းေတာ္ျကီး
မိန္႔ျကားတာကို အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္
ေျပာဆိုရင္း ျငင္းခုန္ရင္း ေခါင္းကုတ္
ဖင္ကုတ္ရင္း ျပန္သြားျကေလရဲ႕။

ဒီကိစၥကို ထိုင္ျကည့္ေနတဲ႔ ဘုန္းေတာ္ျကီးရဲ႕
တပည့္ျဖစ္သူဟာ ဆရာသမားဘုန္းေတာ္ျကီးကို
ရိုက္စားလုပ္ေနတယ္လို႕ ထင္မွတ္ျပီး …

(A)

" ဘုန္းေတာ္ျကီး ေစာေစာက စာေမးပြဲ
  ေျဖဆိုျပီး ျပန္လာတဲ႔ ေက်ာင္းသား သံုးေယာက္
  အနက္ တစ္ေယာက္က စာေမးပြဲေအာင္ျပီး
   နွစ္ေယာက္က က်ရင္ေကာ"

" အဲဒီ့ စာေမးပြဲေအာင္မယ့္ တစ္ေယာက္ကို
  ငါေျပာတာ "

(B)

"  အဲ … ဒါဆို  ေက်ာင္းသား ႏွစ္ေယာက္က
  စာေမးပြဲေအာင္ျပီး ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္က
   က်ရင္ေကာ"

" စာေမးပြဲ က်မယ့္ ေက်ာင္းသားကို ငါေျပာတာ"

(C)

" အင္း.…ထားပါေတာ့ ေက်ာင္းသား သံုးေယာက္
  စလံုး စာေမးပြဲ က်ရင္ေရာ "

" ဒီတစ္ခါေတာ့ မင္းတို႕ သံုးေယာက္စလံုး
  စာေမးပြဲ က်ျပီလို႕ ငါေျပာတာ "

(D)

" ေအာ္ .. ဒါဆို ေက်ာင္းသား သံုးေယာက္စလံုး
   စာေမးပြဲ ေအာင္ရင္ေရာ "

" ဒီတစ္ခ်ီေတာ့ မင္းတို႕ သံုးေယာက္စလံုး
   စာေမးပြဲ ေအာင္ျပီလို႕ ငါ ေျပာတာ "

တရုတ္ ဒ႑ာရီ ပံုျပင္လာ ဘုန္းေတာ္ျကီးရဲ႕
လက္ညိွဳး တစ္ေခ်ာင္းဟာလည္း အလြန္
မွန္လြန္းတဲ႔ လက္ညိွဳးတစ္ေခ်ာင္းပါပဲ။

--------------
-------------------

(၅)

" မုျဒာ ရဲ႕ လက္ညိွဳး "

မုျဒာဆိုတာကေတာ့ သကၠတစကားလံုးပါ။
လက္ေနဟန္ကို ေျပာတာျဖစ္ျပီး။ ဘုရားရွင္
တရားေဟာျကားတဲ႔အခါ လက္ဟန္ အေန
အထား သ႑ာန္ကို ေျပာဆို ေဖာ္ျပျကတယ္။
ဟုတ္တာ မဟုတ္တာ အသာထား။
လက္ညိွဳး အေျကာင္း ပါလာျပီမို႕
မ်ွေဝပါရေစ။

ဘုရားရွင္ တရားေဟာျကားတဲ႔အခါ
လက္ဟန္အေနအထားအမ်ိဳးမ်ိဳး ကို
တရားေဟာျကားတဲ႔ အေျကာင္းအရာ l
ဆိုလိုရင္း အဓိပၸါယ္ စတာေတြကို မုျဒာ
ဆိုတဲ႔ စကားရပ္နဲ႔ ေဖာ္ျပျကပါတယ္။

ဘုရားရွင္ဟာ ဒီမုျဒာေတြကို တကယ္ပဲ
အသံုးျပဳျခင္း ဟုတ္/ မဟုတ္ ဆိုတာကေတာ့
အျငင္းပြါးစရာ ရွိတာမို႕ ေက်ာ္လိုက္ျပီး ပိုစ့္
ဆိုလိုရင္ လက္ညိွဳး အေျကာင္းကို
ဆက္ရရင္။

(၆)

မုျဒာေတြထဲက လက္ဟန္မ်ားမွာ 
ညာဏမုျဒာ(Jnana Mudra)l သႏၵႆနမုျဒာ
(Sandassana Mudra)/ (Samdarshana Mudra )l
ဝိတကၠမုျဒာ(Vitarka Mudra) lဥတၲရေဗာဓိမုျဒာ
(Uttarabodhi Mudra) အစရွိတဲ႔ လက္ဟန္
ေတြမွာ လက္ညိွဳးကို အဓိက အသံုးျပဳ
ထားတာေတြ႕ရတယ္။

ဗုဒၶဘုရားရွင္ရဲ႕ လက္ညိွဳးတစ္ေခ်ာင္း
ကေတာ့ နိဗၺာန္ကို ညႊန္ျပေနတဲ႔
လက္ညိွဳး တစ္ေခ်ာင္းပါပဲ။

                                 ေမာင္သုခ
                                (18 - Sep - 2019)